Meniscusklachten_oorzaken_symptomen_fysiotherapeutische_behandeling

Meniscusletsel – Oorzaken, Behandeling & Oefeningen

Een meniscusletsel is een van de meest voorkomende knieblessures, zowel bij sporters als niet-sporters. De meniscus fungeert als schokdemper en stabilisator in de knie. Scheurt deze, dan kan dat leiden tot pijn, zwelling en bewegingsbeperking. Gelukkig zijn er effectieve behandelopties, variërend van fysiotherapie tot operatie. In dit artikel lees je alles over oorzaken, klachten, behandelingen, oefeningen en preventie.

Wat is een meniscus en wat doet hij?

De knie heeft twee menisci (binnen- en buitenmeniscus):

  • Schokdempers: beschermen het kraakbeen tegen overbelasting

  • Stabiliteit: ondersteunen de kruisbanden

  • Beweging: zorgen dat het dijbeen soepel over het scheenbeen glijdt

Oorzaken van meniscusletsel

  • Acute scheur: meestal door een plotselinge draaibeweging tijdens sport

  • Degeneratieve scheur: ontstaat door slijtage, vaak bij mensen boven de 40 jaar

  • Risicofactoren:

    • Diepe buigingen onder belasting

    • Herhaaldelijk draaien of knielen

    • Overgewicht (extra belasting)

Symptomen van een meniscusletsel

  • Pijn aan de binnen- of buitenzijde van de knie

  • Zwelling of stijfheid

  • “Klikken” of blokkeren van de knie

  • Moeite met volledig strekken of buigen

  • Instabiliteit bij lopen of sporten

Diagnostiek

  • Lichamelijk onderzoek door fysiotherapeut of arts (McMurray-test, Thessaly-test)

  • MRI-scan ter bevestiging bij twijfel of operatie-indicatie

  • Richtlijnen: volgens het KNGF wordt eerst conservatief behandeld, tenzij sprake is van ernstige blokkade

Behandeling van meniscusletsel

Conservatief (meestal eerste keuze)

  • Fysiotherapie: mobiliteit, spierkracht, stabiliteit

  • Pijnstilling & ontstekingsremmers

  • Gedoseerde belasting (wandelen, fietsen)

Operatief

  • Meniscushechting (bij jonge, sportieve patiënten en acute scheur)

  • Meniscusresectie (gedeeltelijk verwijderen) bij niet-hechtingsbare scheuren

  • Revalidatie na operatie: duurt gemiddeld 3–6 maanden

Herstel & Revalidatie Oefeningen

Onder begeleiding van een fysiotherapeut.

Fase 1 – Pijn & mobiliteit (week 1–3)

  • Rechte beenheffing (quadriceps)

  • Kniebuigingen zonder belasting

  • Lichte fietsbewegingen

Fase 2 – Spierkracht & stabiliteit (week 4–8)

  • Mini squats (tot max 45 graden)

  • Step-ups op lage verhoging

  • Balansoefeningen op één been

Fase 3 – Functionele training (week 9–16)

  • Lunges

  • Zijwaartse sprongen

  • Sportspecifieke drills (bijv. hardloopopbouw)

💡 Wetenschappelijke onderbouwing: Oefentherapie is bij degeneratieve meniscusletsels vaak net zo effectief als een operatie (Englund et al., NEJM 2013)

Hulpmiddelen bij meniscusletsel

  • Kniebrace: voor stabiliteit tijdens herstel

  • Tape: vermindert pijn en ondersteunt beweging

  • IJskompressen: tegen zwelling in de eerste weken

Preventie van meniscusletsel

  • Spierbalans: sterke quadriceps en hamstrings

  • Techniektraining: vermijden van diepe draaibewegingen onder belasting

  • Sportspecifieke preventieprogramma’s: zoals het FIFA 11+ programma

Conclusie

Een meniscusletsel is vervelend, maar gelukkig goed te behandelen. Voor veel patiënten is fysiotherapie met gerichte oefeningen voldoende. Alleen bij ernstige of hardnekkige klachten is een operatie nodig. Door aandacht te besteden aan kracht, stabiliteit en preventie kunnen toekomstige knieproblemen vaak worden voorkomen.

Interne links voor verdieping van knieklachten

⚠️ Disclaimer: De informatie in dit artikel is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt geen medisch advies. Raadpleeg bij aanhoudende of ernstige klachten altijd een arts of fysiotherapeut.