Artrose duim is een pijnlijke aandoening van het duimbasis gewricht.
Het is niet bekend waar duim artrose precies vandaan komt. Maar er zijn wel risicofactoren bekent.
Artrose duim gaat veelal gepaard met pijn en stijfheid. Dit kan voor beperkingen zorgen in je dagelijks leven.
Dit is niet zo gek, want je duim is het gewricht in je hand wat je het meest gebruikt.
Dus heb je last van duim artrose?
Dan ontdek je in deze blog hoe je verergering voorkomt, wat je kan doen om je symptomen te verminderen en hoe een duim brace je in staat stelt ondanks je klachten je duim te gebruiken.
1. Wat is artrose duim?
Artrose in de duimbasis wordt ook wel CMC 1 Artrose genoemd. CMC staat voor carpaal meta carpaal, de Latijnse naam voor het gewricht, en de 1 geeft aan dat het om de eerste vinger gaat. In dit geval de duim.
Artrose is een degeneratief proces waarbij het kraakbeen binnenin je gewrichten wordt aangetast. Dit komt doordat waterhoudende eiwitten in het kraakbeen uitdrogen. Hierdoor reduceert de veerkracht van je kraakbeen en gaat het slijten.
Met als gevolg dat je minder stootkussen hebt in je gewrichten. In het ergste geval verdwijnt het kraakbeen helemaal waardoor de gewrichtsoppervlakken elkaar direct raken.
2. Wat zijn de symptomen van CMC 1 artrose?
Iedere vorm van artrose, dus ook die in de duim gaat voornamelijk gepaard met pijn en stijfheid.
In eerste instantie hoef je deze pijn niet waar te nemen bij het bewegen van je duim. Maar je kan hem al wel voelen als je het gewricht tussen je vingers beetpakt.
Later kan er ook pijn optreden bij specifieke bewegingen. Met name bij de “pincet greep”. Hierbij pak je iets tussen duim en wijsvinger vast.
Bewegingen waarbij je de pincet-greep gebruikt zijn onder andere het draaien van een sleutel, het openen van een fles en het openen van een autodeur.
Een stijve duim daarentegen, is iets wat je sneller waarneemt. In dit geval heb je het gevoel dat je je duim moet opwarmen voordat die lekker beweegt. Bovendien kan het zijn dat hij minder beweeglijk is dan voorheen.
Als het artrose proces doorzet merk je dat je duim in een andere positie gaat staan. Doorgaans verplaatst die zich meer naar binnen in je hand terwijl de rest van de duim meer in een strekpositie komt te staan.
Dit kan erg storen. Je duim is hierdoor namelijk niet zo functioneel als voorheen.
Waar aan de ene zijde pijn een storend symptoom kan worden, kan ook krachtverlies je leven bemoeilijken.
Die twee spelen elkaar in de kaart overigens.
Wat bedoel ik hiermee?
Dat je met minder kracht sneller pijn voelt en dat pijn ervoor zorgt dat je minder kracht kan leveren.
3. Waarom komt artrose in de duim voor?
Artrose in duim heeft geen duidelijke aanleiding. Maar dit betekent niet dat er geen risicofactoren bekend zijn.
Zoals bij iedere vorm van artrose zijn er een aantal algemene risicofactoren. Denk hierbij aan:
- Roken
- Overbelasting
- Onder belasting
En als we specifiek naar artrose in de duim kijken dan zijn er specifieke bewegingen die duim extra belasten, en hierdoor de kans op artrose vergroten. Zoals:
- Drukken met de duim zoals fysiotherapeuten en masseurs doen
- Zwaar tillen
- Sporten zoals rotsklimmen en bergklimmen
- Eerder letsel aan de pols en hand
- Eerdere breuken aan de pols en hand
Maar dat is nog niet alles.
Vrouwen hebben namelijk vaker artrose in de duim dan mannen en het komt meestal na het veertigste levensjaar opzetten.
Nu weet je de risicofactoren van artrose. Het is dus van belang dat je op een duurzame wijze met je duim omgaat. Je hebt er namelijk maar twee!
Laten we daarom eens kijken wat je kan doen om artrose in de duim tegen te gaan of het zelfs helemaal te voorkomen.
4. Wat kun je doen tegen duimartrose?
Het CMC1 gewricht is een zeer beweeglijk gewricht en het is daarom ook verstandig om hem daar voornamelijk voor te gebruiken.
Als de duimbasis veel kracht moet weerstaan dan vergroot je de kans op artrose. Denk hierbij aan de druk beweging die veel masseurs maken en die voorkomt bij mensen die werken op bouwplaatsen, bij timmermannen en bij het poetsen.
Druk jij namelijk ook flink met je duim om een vieze plek op de tafel schoon te maken? Je bent niet de enige.
Het belangrijkste bij het voorkomen van duimbasis artrose is bewust worden van de bewegingen die het gewricht overmatig belasten. Hier zijn ze nog eens op een rijtje:
- Directe druk
- Uiterste positie met veel kracht
Soms is het efficiënt om in deze posities je duim te gebruiken. Dat is ok. Maar gebruik je andere hand om je duim te ondersteunen. Zo verminder je namelijk de stress op het duimbasis gewricht.
Als je in een beroep werkt waar je de duim regelmatig belast zorg dan dat je veel wisselt van hand. Op deze manier halveer je de belasting. Daarnaast kun je ook overwegen om stevige handschoenen te dragen die goed om je handen sluiten. Hiermee ontlast je de gewrichten in je pols en hand.
Heb je al last van artrose duim of gebruik je de duim voor veel provocerende bewegingen?
Lees dan snel door en ontdek welke duim oefeningen je kan doen om artroseklachten te verminderen.
Artrose duim oefeningen
#1. Opponeren
Dit is de beweging waarbij je je duim tegenover je hand positioneert. Een belangrijke beweging, want dit is wat de mensenduim uniek maakt. Geen enkel ander dier kan de duim tegenover de hand zetten.
Oppositie vergemakkelijkt het oppakken van kleine voorwerpen en om ze vervolgens te draaien en bestuderen.
Start door je vingers te strekken alsof je een high-5 geeft aan iemand. Beweeg vervolgens je duim tegenover je hand. Herhaal dit 10-15x waarbij je langzaam en met controle beweegt
#2. Abductie/Adductie
Start wederom met gestrekte vingers. Alleen beweeg nu je duim gestrekt naar je wijsvinger en weer omhoog. Herhaal deze beweging ook 10-15x waarbij je wederom langzaam en gecontroleerd beweegt.
#3. Tractie
Tracties zijn uitstekende oefeningen om je gewrichten te ontlasten. Zo ook bij de duim. Een tractie is een trek beweging waarbij je in dit geval de gewrichtsoppervlakken van het duimbasisgewricht van elkaar wegtrekt.
Deze techniek helpt om het gewrichtskapsel te ontspannen en om je gewrichtsvloeistof te verversen. Dit kan de klachten van artrose duim flink verminderen.
Dus hoe doe je deze oefening?
Laat eerst je hand ontspannen hangen. Zie je hoe de positie van je duim is? Houdt deze positie vast terwijl je met je andere duim en het middelste gewricht van je wijsvinger de pijnlijke duim net boven het CMC 1 gewricht vastpakt.
Trek vervolgens in het verlengde van duimgewricht totdat er een lichte spanning opstaat. Maak hier korte en zachte trekbewegingen.
Het is belangrijk om hierbij ontspannen te zijn, anders kan het zijn dat je aan je polsgewricht in plaats van je duimbasisgewricht. Een goede tip hierbij is om je pijnlijke hand op je buik te leggen. Zo is het makkelijker om te relaxen.
#4. Vuist Maken
Deze oefening spreekt voor zich. Start met gestrekte vingers en maak een vuist. Let hierbij op dat je langzaam beweegt. Zo garandeer je een goede beweegkwaliteit.
Je kan afwisselen tussen je duim op je vuist leggen en je duim in de vuist te sluiten. Herhaal dit 15-20 keer.
#5. Draaien
De laatste oefening voor artrose duim is draaien. Begin hierbij met kleine cirkels zodat je het gewricht niet provoceert. Als je namelijk direct met grote draaibewegingen begint zonder dat het gewricht warm is kan dit je klachten verergeren.
Dus bouw de grote van je cirkels op en herhaal deze oefening net zoals de anderen een keer of 15.
5. Duim brace
Zowel met goede duimergonomie en het regelmatig uitvoeren van oefeningen voor duim artrose kunnen de klachten blijven bestaan.
De hoofdreden hiervoor is dat bij artrose duim je duim een beetje uit positie staat. Hierdoor glijden de gewrichtsoppervlakken niet lekker en vindt er meer frictie plaats.
Dit vergroot de symptomen van CMC 1 artrose. Het is daarom van belang om de duimpositie zo goed mogelijk te handhaven.
Een super hulpmiddel hierbij is een duim brace.
Een duim brace helpt bij artrose duim om je duimbasisgewricht te stabiliseren. Op deze manier verbeter je de beweegkwaliteit van je duim en verminder je de klachten die je ervaart ten gevolge van duim artrose.
Belangrijk om te Onthouden
Artrose duim komt vaker voor bij vrouwen dan mannen en is een degeneratief proces van kraakbeen in het duimbasis gewricht.
Je kan duim artrose tegengaan door ergonomisch met je duim om te gaan, door regelmatig van hand te wisselen en bij zware taken je duim te ondersteunen. Dit kun je doen met handschoenen of door met je andere handkracht bij te zetten.
Als je last hebt van artrose in je duim dan is het een goed idee om een duim brace te gebruiken. Zo verminder je de kans op frictie in het kraakbeen waardoor je minder symptomen ervaart. Bovendien kun je met een duimbrace je duim goed blijven gebruiken.
