Leefstijl en voeding na een heupprothese
Een succesvolle revalidatie na een heupprothese draait niet alleen om fysiotherapie en oefeningen, maar ook om leefstijl. Gezonde voeding, voldoende beweging en gedragsverandering kunnen het herstel versnellen en complicaties voorkomen.
Volgens een publicatie in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG) leidt een gezonde leefstijl tot 15-20% sneller functioneel herstel na orthopedische ingrepen.
Interne links:
Belangrijke leefstijlfactoren na een heupprothese
1. Voeding voor herstel
Eiwitten: Essentieel voor spieropbouw. Aanbevolen inname: 1,2–1,5 g/kg lichaamsgewicht per dag.
Vitamine D & Calcium: Voor botgezondheid en prothese-integratie. Suppletie aanbevolen bij ouderen.
Hydratatie: Minimaal 1,5-2 liter water per dag bevordert wondgenezing en voorkomt obstipatie door pijnmedicatie.
Voedingsadvies: Kies voor magere kwark, eieren, volkorenproducten, peulvruchten en groene groenten. Vermijd alcohol, suikers en bewerkte voeding.
Bron: Voedingscentrum & ESPEN-richtlijnen 2021
2. Stoppen met roken
Roken vermindert de doorbloeding van weefsels en vertraagt wondgenezing. Nicotine verhoogt bovendien het risico op infectie van de prothese.
Wetenschappelijk bewijs: Een studie gepubliceerd in “The Journal of Bone and Joint Surgery” (2019) toonde een 2,5 keer verhoogd infectierisico bij rokers t.o.v. niet-rokers na een heupoperatie.
3. Beweging buiten therapie om
Naast fysiotherapie zijn dagelijkse bewegingen belangrijk:
Wandelen (2–3x per dag 10-20 minuten)
Fietsen op hometrainer
Licht huishoudelijk werk (zoals afstoffen of koken)
Let op: Vermijd activiteiten met draaibewegingen of sprongen, zoals hardlopen, tennis en dansen in de eerste 3-6 maanden.
Activiteitsmeter of stappenteller: Kan motiverend werken voor dagelijkse beweegdoelen (bv. 6000-8000 stappen per dag).
Slaap en herstel
Goede slaapkwaliteit draagt bij aan fysiek en mentaal herstel. Let op een ergonomische slaaphouding:
Rugligging met kussen tussen de knieën voorkomt overmatige rotatie van de heup.
Gebruik eventueel een zijligkussen bij voorkeurshouding.
Tips voor betere slaap:
Beperk cafeïne-inname na 14.00 uur
Zorg voor ritme: op vaste tijden naar bed en opstaan
Slaaponderzoek LUMC (2021): patiënten met >7 uur slaap per nacht herstellen sneller na operaties.
Mentale gezondheid en herstelmotivatie
Een positieve mindset, goede zelfzorg en sociale ondersteuning hebben een directe invloed op de revalidatie.
Stel realistische doelen per week
Gebruik een revalidatiedagboek
Vraag hulp bij somberheid of stress
Interne links:
- Invloed van gedachten op herstel – De kracht van lichaam en geest bij fysiotherapie
Conclusie
Leefstijl is een krachtig hulpmiddel in het herstelproces na een heupprothese. Door gezond te eten, voldoende te bewegen, slaap te optimaliseren en mentale balans te houden, verkort je het herstel en verbeter je je kwaliteit van leven.